Viết blog giống như tất cả công việc khác, bạn phải có kỹ năng để làm việc. Bạn cần một kim chỉ nam cho chuyến hành trình dài này ngay từ ban đầu.
Ở bài viết này, tôi sẽ giúp bạn định hướng những kỹ năng nào là cốt lõi mà bạn cần chuyên tâm rèn luyện hàng ngày. Chiến thuật tiếp cận những kỹ năng này với người mới như thế nào là hợp lý. Từ đó, bạn sẽ có một tầm nhìn tổng quát cho công việc tuyệt vời này.
Copywriting – Kỹ năng quan trọng nhất cho sự nghiệp viết blog của bạn
Copywriting là gì? Đa số các bạn mới thường sẽ không hiểu thuật ngữ này bởi vì nó không phổ biến trong nhà trường, nhưng nó lại rất phổ biến ở những nước phát triển.
Copywriting hay còn gọi là viết bài quảng cáo. Mục tiêu của copywriting là quảng bá sản phẩm hay sự kiện nào đó. Người viết sẽ dẫn dắt người đọc hướng tới thực hiện một hành động cụ thể như mua sản phẩm, đăng ký sự kiện, điền thông tin cá nhân hay kêu gọi bình luận, phản hồi…
Người viết copywirting được gọi là copywriter hay người viết quảng cáo. Bạn rất dễ nhầm lẫn copywriter với writer. Tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ writer là gì ở mục tiếp theo.
Tôi dành nhiều thời gian giúp bạn hiểu rõ khái niệm kỹ năng này vì nó cự kỳ quan trọng. Được xem là kỹ năng sống còn cho sự nghiệp viết blog của bạn vì 80% thu nhập từ blog của bạn sẽ đến từ 20% bạn tập trung cho kỹ năng này.
Ngoài ra, một sự thật thú vị là khi bạn đã giỏi copywriting bạn có thể áp dụng ở bất cứ lĩnh vực nào bạn yêu thích không chỉ lĩnh vực viết blog.
Một bài copywriting thành công sẽ khiến người đọc khao khát hành động và hoàn toàn hài lòng với hành động đó. Người đọc sẽ khao khát mua sản phẩm ngay khi đọc bài viết của bạn. Đây là kỹ năng tạo ra nguồn thu nhập chính của blogger.
Làm thế nào người mới có thể rèn luyện kỹ năng này?
Bạn thiết lập một thói quen viết hàng ngày. Vừa viết vừa học hỏi những bài viết từ những blogger chuyên nghiệp khác. Ban đầu bạn sẽ gặp rắc rối trong viết lách, và bạn sẽ từng bước giải quyết từng thử thách nhỏ. Bức tranh lớn không thể hoàn thành nếu thiếu đi những mảnh ghép nhỏ.
Nhưng… bạn có biết Blogger cũng chỉ là “một nửa” copywriter mà thôi. Hãy tìm hiểu một nửa còn lại là gì nhé?
Writing – Hãy viết blog như một người bạn
Một copywriter là một writer, nhưng một writer thì chưa chắc là copywriter. Writer là những người viết nói chung. Là một thuật ngữ mang hàm nghĩa rộng.
Writer viết quảng cáo sẽ trở thành một “Copywriter”.
Writer viết sách sẽ trở thành một “Author”.
Writer viết thuê sẽ trở thành “Ghost Writer”.
Hiển nhiên kỹ năng writing sẽ khác so với copywriting. Kỹ năng writing là kỹ năng giúp bạn có thể vừa kể chuyện vừa giao tiếp một cách gần gũi với đọc giả như một người bạn thân thật sự. Phát huy được kỹ năng này, bạn có thể tạo sự đồng cảm với đọc giả qua ngôn từ. Bạn có thể điều khiển được cảm xúc của người đọc, loại bỏ rào cản vô hình giữa bạn và đọc giả.
Khi bạn đọc Blog bạn sẽ thấy rất thoải mái, nó rất gần gũi và giống như người viết đang nói chuyện trực tiếp với mình. Cảm giác rất dễ chịu nhờ vào công dụng của kỹ năng writing.
Kỹ năng writing sẽ hỗ trợ hoàn hảo cho kỹ năng copywriting. Trở thành cặp bài trùng tất sát cho sự nghiệp viết blog của bạn. Nếu bạn muốn làm “Author” bạn sẽ cần phát huy kỹ năng này ở mức cao nhất, chắc chắn như vậy.
Để tiếp cận kỹ năng writing đúng cách bạn hãy chat với những người bạn của bạn với những ngôn từ khác nhau hàng ngày. Sau đó quan sát thái độ của họ, bạn sẽ dần phát hiện ra cách một writer viết cũng tương tự như đang chat hay kể một câu chyện cho người bạn của mình mà thôi.
Sau cùng bạn cần chú ý ngôn từ và thái độ tiếp nhận của người bạn của bạn để ngày càng hoàn thiện kỹ năng này.
SEO onpage – Không chỉ viết cho người đọc hiểu, bạn phải viết cho Google hiểu
“SEO onpage” hay còn gọi là kỹ năng tối ưu hóa công cụ tìm kiếm cho bài viết. Bạn cần viết không chỉ cho người đọc hiểu mà bạn con2 cần phải viết cho Google hiểu.
Mặc định, bộ công cụ tìm kiếm giống như một robot với ngôn ngữ code và để nó hiểu bài viết của bạn, bạn phải dịch theo ngôn ngữ của nó. Cách dịch như vậy gọi là “SEO onpage”.
Với SEO, Google sẽ hiểu và tự tiếp thị thụ động bài viết của bạn tới người quan tâm.
SEO onpage ngày nay không khó vì bạn được các công cụ hỗ trợ miễn phí như Yoast SEO plugin. Nếu bạn viết blog trên nền tảng WordPress thì Yoast SEO sẽ có sẵn những đề mục cần thiết cho việc tối ưu. Bạn chỉ cần thực hiện theo chỉ dẫn mà thôi.
SEO offpage thì là một chuyện khác. Nó không phụ thuộc vào bạn mà nó phụ thuộc vào hành vi của người đọc. Thuật toán xếp hạng của Google cũng luôn thay đổi từng ngày. SEO offpage là một chủ đề rộng lớn, tôi sẽ hướng dẫn bạn ở những bài viết sau.
Để giúp bạn học nhanh nhất có thể kỹ năng này, tôi đã soạn sẵn một checklist ở đây. Bạn hãy xem checklist này như bảng cửu chương cho blogger. Nếu bạn đã nằm lòng từng đề mục, bạn có thể tăng hiệu suất viết và sau đó dùng Yoast SEO hay những phần mềm tương tự kiểm tra lại một lần nữa trước khi xuất bản.
Thiết kế đồ hoạ – Kỹ năng thiết kế cơ bản cần thiết cho mọi blogger
Đây luôn là những kỹ năng đầu tiên mà bạn tiếp xúc khi viết bài. Bạn sẽ không cần phải học thiết kế đồ hoạ chuyên nghiệp, nhưng ít nhất bạn cần phải học cách thiết kế cơ bản để bạn có thể viết bài.
Công việc thiết kế đầu tiên sẽ là thiết kế “Feature image” hay gọi là ảnh bìa đại diện cho bài viết. “Feature image” là hình đại diện cho bài viết của bạn và cũng là hình bìa cho bài viết mà bạn chia sẻ trên Facebook hay các mạng xã hội khác.
Nó tương tự như một bìa sách. Người đọc hoàn toàn có thể sẽ đánh giá bài viết của bạn kém chất lượng nếu họ cảm thấy hình bìa viết của bạn quá tệ, thậm chí họ chưa đọc tiêu đề bài viết của bạn. Bạn sẽ đánh mất hàng nghìn cơ hội để tiếp cận đọc giả mới.
Để viết blog, bạn chỉ cần kiến thức thiết kế đồ họa cơ bản là đủ. Học nền tảng thì rất dễ. Bạn hãy bắt đầu bằng cách thiết kế những thứ cơ bản như logo, favicon. Bạn sẽ dần hiểu ra những quy tắc thiết kế cơ bản đủ dùng cho bạn.
Bạn có thể tìm hiểu thêm:
Keyword Research – Biết trước được bài viết mình có khán giả hay không
Trước khi bắt tay viết blog bạn cần phải xác định được chủ đề của bạn viết có được quan tâm hay không. Có nhiều người tìm kiếm hay không.
Muốn biết được việc này, bạn phải có kỹ năng nghiên cứu từ khoá. Cách nghiên cứu như thế nào thì tuỳ thuộc vào kỹ năng của từng người, nhưng trước tiên bạn phải hiểu được tầm quan trọng của từ khoá trong bài viết.
Từ khoá giúp bạn thu hút organic traffic miễn phí từ internet mà không cần quảng cáo. Giúp bạn tăng thứ hạng website và tối ưu hoá được SEO onpag và offpage nhanh nhất.
Có 2 lựa chọn công cụ cho bạn. Miễn phí và trả phí.
Công cụ trả phí cho bạn kết quả chính xác hơn đáng kể so với công cụ miễn phí. Tuy nhiên bạn phải tốn chi phí để sử dụng. Vì thế rất nhiều bạn sẽ lựa chọn công cụ miễn phí để bắt đầu.
Top 2 công cụ miễn phí phổ biến nhất hiện nay là Google Keyword Planner và Ubersuggest của Neil Panteil (tuy nhiên chưa hỗ trợ data ở Việt Nam).
Chiến thuật giúp bạn cải thiện kỹ năng nghiên cứu từ khoá là hãy bắt đầu với Google Keyword Planner. Bạn có thể dễ dàng tìm kiếm những chỉ dẫn sử dụng Google Keyword Planner qua youtube, sách, bài post vì nó quá phổ biến.
Khi bạn đã tự tin với kiến thức nghiên cứu từ khoá thì bạn có thể tự tin chuyển sang công cụ trả phí.
Phân tích – Biết mình biết ta trăm trận trăm thắng
Bài viết của bạn có ai xem không? Viết như vậy có hiệu quả hay không? Mình cần cải thiện điều gì? Bởi vì viết blog cũng như bạn đang điều hành công ty chính bạn, bạn phải đánh giá và phân tích hoạt động công ty có hiệu quả hay không.
Kỹ năng phân tích sẽ giúp bạn có những định hướng hành động tiếp theo dựa theo chiến thuật của bạn. Nó còn giúp bạn đánh giá tình hình hoạt động hiện tại. Những điểm yếu của bạn sẽ bộc lộ qua những con số biết nói.
Bạn cần phải học cách sử dụng Google Analytics – một công cụ theo dõi và phân tích, thống kê tình hình hoạt động của website bạn. Nhiệm vụ của bạn là phải hiểu được ý nghĩa đằng sau những con số đó từng chỉ số một.
Bạn không được xem thường kỹ năng này vì nó cho bạn thấy được cục diện website của bạn đang như thế nào. Bạn có đang trong giai đoạn tăng trưởng hay không? Nếu có thì tăng trưởng như thế nào?
Chiến thuật để học kỹ năng này là hãy bắt đầu theo dõi những chỉ số cốt lõi trước như Organic Traffic, Keyword provider.
Tóm lại…
Tôi đã trình bày cho bạn 7 kỹ năng cốt lõi mà mọi blogger cần phải rèn luyện hàng ngày để viết bài. Nhưng trong khuôn khổ bài viết tôi chỉ mới chỉ ra những kỹ năng để viết blog.
Là một blogger bạn cần phải trao dồi thêm rất nhiều kỹ năng bổ trợ khác để xây dựng website của mình. Ví dụ như kỹ năng IT, kỹ năng ngoại ngữ, kỹ năng đọc, kỹ năng tìm kiếm thông tin, kỹ năng xã hội, kỹ năng đánh máy, kỹ năng thiết kế web… và rất nhiều những kỹ năng khác.
Các blogger mới khi tiếp xúc sẽ cảm thấy choáng ngợp bởi kiến thức và kỹ năng cần thiết để làm blog. Nhưng đó cũng là điểm hấp dẫn nhất làm bạn gắn bó với thế giới của những blogger. Kiến thức sẽ không bao giờ là đủ với bạn. Mỗi ngày mới là mỗi kiến thức mới đúng không nào.
