Chắc chắn rằng, cách viết content để người đọc yêu thích luôn là mục tiêu tối thượng “khó nuốt nhất” nhưng khi đã nắm bắt được thì nó là kho báu.
Thông thường hiếm ai tiết lộ cho bạn cách để viết một content hay bởi vì nó quá phụ thuộc vào tính cách, kỹ năng và thói quen viết của từng người.
Bạn đã từng được nghe nhiều nhất về kỹ năng copywriting, nhưng rất tiếc nó sẽ không giúp bạn trở thành writer siêu cấp với chỉ một mình nó, đơn giản bởi vì CHƯA ĐỦ.
Là blogger bạn phải tạo content hàng ngày và thành công của bạn được đo lường bởi mức độ yêu thích của đọc giả chứ không phải traffic của bạn.
Thế nào gọi là nội dung “hút hồn” người đọc?
Content thì có rất nhiều loại từ hình ảnh, video, podcast, sách,… tuy nhiên với blogger thì content hàng đầu vẫn là CHỮ. Hay nói cách khác là viết bài là cách bạn tạo content CHÍNH cho blog của bạn.
Thế nào là content hút hồn người đọc?
Bạn phải khiến cho người đọc không thể dừng đọc cho đến hết bài và luôn cảm thấy một chút tiếc nuối vì “sao hết nhanh vậy”.
Đây là lý do tôi luôn thường khuyên rằng bạn đừng nên quan tâm quá về độ dài của bài viết hay SEO mà thay vào đó hãy quan tâm đến giá trị của bài viết và cảm xúc của người đọc.
Bạn có thể tham khảo thêm bài viết Đừng cố viết bài chuẩn SEO, hãy viết bài CHUẨN CONTENT với một số lý do cơ bản để người làm content marketing phải quan tâm.
Một bài viết hay cần để lại ấn tượng đủ sâu làm người đọc không thể quên trong một thời gian. Nó cũng có khả năng gây nghiện như phim ảnh và Facebook.
Cách viết content Storytelling – Phong cách “Walt Disney”
Bạn có tự hỏi rằng tại sao những bộ phim Walt Disney lại có sức hút khiến bạn không thể ngừng xem giữa chừng và tạo ra vô số fan hâm mộ?
Bởi vì Walt Disney là bậc thầy của những câu chuyển cổ tích hình âm đầy màu sắc với kết thúc luôn có hậu.
Thành công của các bộ phim Walt Disney chỉ là một ví dụ để bạn có thể hình dung được cái mà tôi muốn nói.
Học tập tương tự, nếu bạn có thể tạo được nội dung bài viết cũng có cốt truyện, có tuyến nhân vật, có cao trào và giải quyết cao trào thì đọc giả sẽ bị cuốn theo cho đến khi đọc hết bài viết của bạn.
Ngay khi soạn nội dung bài viết, bạn phải tạo sẵn cốt truyện cho nội dung đó. Bắt đầu từ phần mở cho bài viết bạn phải cho người đọc xem TRAILER của bài viết bằng cách tiết lộ sơ nội dung ở phần thân bài.
Khi đến phần thân bài, bạn vẫn không được vội đem những gì tốt nhất để trưng bày mà thay vào đó bạn nên tạo một nút thắt cho câu chuyện để chính bạn sẽ là người mở nút thắt đó trong phần giữa của thân bài.
Nên nhớ rằng bạn, bạn đầu tư cho NÚT THẮT càng lớn bao nhiêu thì phần mở nút sẽ càng thú vị và hồi hộp bấy nhiêu.
Bạn càng nhẫn nại tiết lộ cốt truyện nhỏ giọt bao nhiêu thì người đọc sẽ càng nhẫn nại theo dõi bài viết của bạn bấy nhiêu.
Những gì tốt nhất nên nằm ở phần giữa hoặc cuối phần thân bài. Bạn phải mở nút sao cho thật hợp lý bởi vì bạn đã tốn rất nhiều công sức vào phần lót đường ở trên.
Kỹ năng “Storytelling” của bạn càng tốt thì bạn thành công với cách viết này. Khi so sánh với kỹ năng copywriting, storytelling là kỹ năng quan trọng ngang hàng trong mọi lĩnh vực bởi vì nó dễ dàng chạm tới trái tim của đọc giả theo một cách tích cực hơn bao giờ hết.
Good stories surprise us. They make us think and feel. They stick in our minds and help us remember ideas and concepts in a way that a PowerPoint crammed with bar graphs never can
Joe Lazauskas and Shane Snow, The Storytelling Edge
Để bổ trợ cho kỹ năng Storytelling bạn cần một kỹ năng phụ khác cực kỳ quan trọng đó là kỹ năng miêu tả liên tưởng (showing skill). Kỹ năng này giúp cho các câu chuyện bạn kể sống động như thật chỉ với ngôn từ viết.
Một số tính chất của những bài viết STORYTELLING:
- Văn chương. Từ được sử dụng trong bài viết sẽ thiên về văn chương hơn bởi vì bạn bắt buộc phải dùng những từ gợi hình ẩn dụ hay những động từ mạnh về ý nghĩa.
- Liên tưởng cao. Vì dùng từ ngữ mạnh về liên tưởng nên khi đọc các bài viết này bạn thường giống như đắm chìm vào câu chuyện.
- Mang tính giải trí cao. Giống như phim ảnh, bài viết dùng cách viết và hành văn này sẽ mang lại cảm giác giải trí cực kỳ tốt và phấn khích.
Ví dụ: Những bài viết như “Tôi đã bắt đầu kinh doanh online như thế nào từ $0 đến $2000 mỗi tháng” hay “Case study: tôi đã kiếm $500 với blog như thế nào?”.
Đây là những dạng bài viết nếu sử dụng cách viết content Storytelling bạn sẽ dễ dàng khiến người đọc “dính duyên” với nội dung bài viết của bạn.
Tôi biết rằng cách viết này khó như thế nào. Bản thân tôi luôn muốn lồng cách viết này vào bài viết nhưng luôn bị hạn chế về mặt văn chương nên chưa thể thoả lòng người đọc được.
Muốn rèn luyện cách viết này, hàng ngày bạn cần phải
- Tập CHUYỂN ĐỔI từ những lời kể bình thường như “Tôi vừa mới đọc một quyển sách cực hay” sang “Tôi vừa đọc một quyển sách khiến tôi hào hứng đến nỗi không thể chợp mắt cả đêm.”
- Tập dùng những ĐỘNG TỪ ẩn dụ liên tưởng. Bạn không được nói thẳng mà thay vào đó chỉ cần nói mé mé và gợi liên tưởng (mé vừa vừa thôi để người đọc có thể hiểu được). Thay vì viết “Tôi không thề viết được từ nào vì viết lách quá khó” bạn có thể viết là “Tôi đã dùng hết sức để cử động từng ngón tay mình trên bàn phím CƠ mới mua nhưng màn hình máy tính vẫn trắng xoá”. Tôi đùa chút thôi, bạn bỏ chữ “CƠ” đi nhé.
- Tập trau chuốt ngôn từ. Người xưa có câu “Chim khôn kêu tiếng rảnh rang, người khôn nói chuyện dịu dàng dễ nghe” ý muốn ám chỉ lời hay ý đẹp thường dễ đi vào lòng người hơn.
Bạn tránh tiết lộ câu chuyện cho người đọc ngay từ đầu nếu không chẳng khác gì spoiler nội dung phim trước khi ra rạp. Gây cụt hứng cho bất cứ người đọc rất nghiêm trọng.
Cách viết THỰC TẾ – Practical
Đây là cách viết mà tôi tin rằng nó phổ biến nhất hiện nay trong lĩnh vực Internet. Là cách viết đi thẳng vào vấn đề. Đọc giả chỉ YES hay NO với giải pháp trong bài viết của bạn.
Khi bạn có kinh nghiệm trong một lĩnh vực nào đó chắc chắn rằng với cách viết này sẽ là một ưu thế tuyệt vời.
Các blogger mới khi gia nhập vào ngành công nghiệp xuất bản nội dung luôn tự hỏi rằng “Mình có đủ tốt để viết?”. Khi bạn tự hỏi câu này, tôi chắc rằng câu trả lời tôi dành cho bạn là:
“Dĩ nhiên là chưa đủ”.
Tuy nhiên, bạn không cần phải là chuyên gia tầm cỡ trong lĩnh vực bạn chọn để viết blog mà thay vào đó chỉ cần BẠN BIẾT NHƯNG MỘT SỐ NGƯỜI KHÔNG BIẾT đã là đủ.
Nếu bạn biết cách sử dụng Excel để viết blog, hãy chia sẻ cách thực hiện nó bởi vì sẽ có một số người không biết (trong đó có tôi). Vậy là bạn đã có một content Practical rồi đấy.
Create content that teaches.
Neil Patel
Một số tính chất dễ nhận thấy của bài viết Practical Content
- Mang tính giảng dạy cao. Các bài viết này thường là các bài How-to với việc hướng dẫn từng bước, từng bước một. Người đọc cần phải đọc theo cho đến cuối bài để có được một giải pháp trọn vẹn.
- Kinh nghiệm. Dựa trên quá trình đã sử dụng, đã thành công, đã gặp vấn đề, đã giải quyết được vấn đề,… mà bài viết được hình thành. Người đọc không thể từ chối được nội dung này bởi vì biết đâu họ sẽ gặp phải trong tương lai hay đang gặp và đang giải quyết qua bài đọc của bạn.
- Hơi khô khan đôi chút trong ngôn từ. Không phải bạn không đầu tư về từ ngữ, mà là dạng bài viết này nên ngắn gọn và xúc tích nhất. Tránh thử thách lòng kiên nhẫn người đọc bởi vì họ luôn mong muốn giải quyết vấn đề nhanh nhất có thể với giải pháp đơn giản nhất.
Là một ví dụ minh chứng cho việc nếu bạn viết một bài viết ngắn nhưng giải quyết triệt để vấn đề của người đọc thì bài viết đó ngược lại còn được xem là có giá trị cao.
Ví dụ: Nếu tôi có bài viết “5 bước để tạo website với WordPress siêu tốc” nhưng nếu người đọc tìm thấy bài viết “3 bước để sở hữu website trong 5 phút”. Và thực tế bài viết thứ #2 ngắn gọn hơn, dễ nhớ hơn, đầy đủ và dễ làm theo hơn thì chắc chắn bài viết này theo tôi là có giá trị cao hơn hẳn bài thứ #1.
Bạn có thể tham khảo bài viết Cách sử dụng Google Analytics để theo dõi link affiliate như một ví dụ về cách viết Practical.
Trong mọi ngành thì ai đó hướng dẫn bạn giải quyết vấn đề nhanh nhất, đơn giản nhất và dễ hiểu nhất thì đó là chuyên gia. Bởi vì họ đi thẳng vào vấn đề, loại bỏ các khâu trung gian nhờ kinh nghiệm và hướng dẫn bạn thành công.
Cách tập luyện cách viết content Practical
- Chăm thử nghiệm. Nghiên cứu cái mới, thử nghiệm những điều mới và cố gắng trải nghiệm càng nhiều càng tốt trong lĩnh vực của bạn. Chỉ nhiêu đó thôi, đã giúp bạn có một kho nguyên liệu dồi dào để viết bài rồi.
- Chăm đọc. Đọc càng nhiều càng tốt với nhiều nguồn khác nhau như blog, tạp chí hay sách, bởi vì trải nghiệm thực tế có thể truyền lại bằng cách đọc và càng tốt hơn khi ngày nay nó hầu như miễn phí. Là niềm cảm hứng vô hạn để bạn tha hồ thử nghiệm và chia sẻ lại.
- Học kỹ thuật hướng dẫn. Hướng dẫn để người khác hiểu trong khi phải thật ngắn gọn xúc tích sẽ có thể làm khó bạn. Không phải ai biết cách giải quyết cũng có thể hướng dẫn lại người khác. Bạn cần có kỹ thuật SƯ PHẠM phụ trợ (không phải kỹ thuật sư phạm lạc hậu ở nước ta).
Content writing isn’t just something that I do on the side. It is a core component of what I preach and practice every day of my life. Content is that important.
Neil Patel
Vì bài viết thường hay có một chút “khô khan” nên nếu bạn có thể thêm vào yếu tố giải trí hay hài hước thì sẽ khiến người đọc đánh giá cao hơn hẳn so với các bài viết khác.
Cách viết PHÁ LUẬT – Break the rules
Cách viết PHÁ LUẬT là cách viết mà bạn gần như phá vỡ sự hiểu biết, những quy chuẩn hay những thứ “Lẽ ra phải thế” của người đọc. Nó có thể là tiềm thức, tư duy, nhận định lâu nay, những quy tắc nằm lòng mà người đọc luôn tự hào.
Bạn tạo ra những cú sốc ban đầu và chống lại niềm kiêu hãnh của người đọc, chắc chắn họ không đồng ý với bạn ngay và thử đọc tiếp để xem TẠI SAO lại như vậy.
Tiếp theo, nếu bạn có thể đưa ra những lý luận vững chắc và hợp lý từng chút, từng chút một khiến người đọc phải đồng ý lần thứ nhất, đồng ý lần thứ hai và đồng ý lần thứ ba với bạn thì bạn đã thành công.
Cách viết như vậy sẽ khiến người đọc nhớ mãi thậm chí có thể quay lại và đọc thêm nhiều lần nữa để suy ngẫm thêm. Thậm chí còn có thể đi vào giấc ngủ của họ bởi vì bộ não con người không dễ khuất phục một cái gì đó KHÔNG ĐÚNG trong thời gian ngắn như vậy.
Vậy bài viết của bạn đã đi vào lòng người, có thể nói là trên cả thành công.
Tôi không nghĩ mình có thể viết được những bài nặng về tư duy như vậy?
Yên tâm là bạn không cần phải là chuyên gia về tâm lý hay bậc thầy NLP (ngôn ngữ lập trình tư duy) để có thể viết nội dung phá luật. Nếu bạn là một Blogger, bạn phải hiểu rằng cách mà bạn chia sẻ một quan điểm nào đó BẤT THƯỜNG chính là cách bạn viết những bài viết PHÁ LUẬT.
Thế nào là quan điểm BẤT THƯỜNG? Là lối suy nghĩ đi ngược lại số đông nên được xem là không bình thường. Là trải nghiệm SỐC trong cuộc sống của bạn. Là những tư duy KHÁC LẠ nhưng đang giúp bạn thành công mà ít người biết.
Hãy chia sẻ lối tư duy đó bởi vì đó chắc chắn là những BÀI HỌC vô giá với rất nhiều người.
In school we learn to think alike, but true education is to learn how to think differently.
Debasish Mridha
Một số tính chất của bài viết PHÁ LUẬT là
- Nội dung độc nhất. Đi ngược số đông không vẫn chưa đủ, bạn phải đảm bảo bài viết của mình là DUY NHẤT. Những phát minh chưa từng có về một điều gì đó, những giải pháp sáng kiến mà chưa ai nghĩ ra,…
- Truyền cảm hứng. Các bài viết phá luật thường dễ truyền cảm hứng cho đọc giả bởi vì nó “mới” nên rất muốn thử, muốn hành động, muốn chứng minh,…Thêm vào đó, những gì đi ngược số đông thường dành cho những ai đang nghĩ mình thất bại về một vấn đề gì đó nhưng chợt nhận ra mình đang có một lợi thế vô cùng lớn. Dĩ nhiên, người đọc sẽ lưu lại một cảm xúc cực mạnh khi đọc các bài viết phá luật.
- Sáng tạo. Là cái mà bạn sẽ cảm thấy khó nhất và cũng đồng thời là cái mà bạn sẽ cảm thấy hào hứng nhất khi trở thành writer. Là gia vị “vĩnh cửu” của bài viết để luôn đem lại cho người đọc cảm giác LUÔN MỚI với mỗi bài viết. Tạo cho người đọc luôn giữ được sự hào hứng để đọc những bài tiếp theo của bạn.
Ví dụ: Tôi tin chắc rằng bạn đã từng nghe qua nhiều chuyên gia khuyên rằng: Muốn viết tốt, phải viết thật nhiều. Bạn có đồng ý? Đa phần sẽ đồng ý với nhận định trên. Nhưng nếu bây giờ tôi viết bài viết với nội dung “Muốn viết tốt, phải tập luyện viết thật nhiều”.
Sự khác biệt nằm ở chỗ “tập luyện viết” và “viết”. Khi tôi có thể chứng minh được cho bạn thấy rằng viết nhiều chưa chắc đã tốt và viết tốt thực tế dựa trên quá trình tập luyện mỗi ngày.
Đây sẽ là một bài PHÁ LUẬT cho những bạn tin rằng mình muốn viết tốt phải “cặm cụi” cày viết hằng ngày bất kể là viết gì.
Cách tập luyện cách viết phá luật Break the rule
- Tập thói quen phân tích sự việc với nhiều góc độ khác nhau. Bạn cần tập thói quen phân tích mọi việc kể cả trong đời sống hàng ngày với nhiều lăng kính khác nhau và góc nhìn khác nhau. Gợi ý cho bạn, cái bạn nghĩ là TỐT cũng chính là XẤU của nó.
- Luyện kỹ năng lắng nghe. Kỹ năng này khá khó với một số bạn THÍCH NÓI hơn THÍCH NGHE. Bạn không phải luyện kỹ năng nghe như trong tiếng Anh mà bạn phải luyện kỹ năng lắng nghe. Khác biệt nằm ở chỗ PHẢN HỒI. Tập cho bản thân thói quen lắng nghe những định kiến, những neo tư duy, những trăn trở và những nhận xét “nông” để từ đó làm vốn ý cho các bài viết Break the rules của bạn.
- Đón nhận kiến thức đa ngành. Một góc nhìn tổng quát về toàn nền công nghiệp sẽ giúp bạn nhận ra những góc nhìn cực đoan nào đó từ đó làm nguyên liệu cho bài viết bạn sau này.
Đây là cách viết mà bạn cần phải có những lập luận hợp lý theo kinh nghiệm sống của bạn, đòi hỏi lập trường quan điểm mạnh nhưng khách quan. Không có gì là đúng hay sai 100%, chỉ có hợp lý hay không mà thôi.
Lời kết…
Với 3 cách viết content trên bạn có thể tự tạo cho mình rất nhiều biến thể viết khác nhau bằng cách hoà trộn lại hoặc biến tấu theo khả năng và sở trường của mình.
Cách viết Storytelling luôn lại cho người đọc sự hứng khởi, trong khi cách viết Practical đi thẳng vào giải quyết vấn đề nhanh nhất có thể. Cách viết content Break the rules có thể phá vỡ những nhận định sai lầm đã hạn chế khả năng người đọc, giúp họ trở nên tốt hơn về lâu dài.
Trong thế giới của Writer thì mỗi người có một cách viết riêng yêu thích của mình, không ai giống ai. HÃY LÀ CHÍNH BẠN!
Một cách viết content khác khá là phổ biến của các công ty hiện nay trên internet là curation content (viết bài tổng hợp). Cách viết này theo mình có giá trị tiết kiệm thời gian cực tốt cho người đọc và tăng số lượng bài viết rất nhanh nhưng bạn nên hạn chế viết vì sẽ gây hại sau này cho những blog lấy xây dựng content làm chủ đạo.
Nếu bạn đã đọc đến đây nghĩa là nội dung bài viết của tôi đã thành công trong việc thúc đẩy bạn đọc hết bài.
Bài viết này có sức hút với bạn không? Bạn có muốn đọc những bài viết tương tự như vậy nhiều hơn nữa? Hãy để lại bình luận bên dưới với mong muốn của bạn nhé!
